[Thế giới-Báo GTVT] - Nga lật ngược thế cờ thắng Mỹ ở Ukraine

Cuộc đối đầu Nga - Mỹ chưa khi nào dứt, lúc âm ỉ, lúc sôi động. Từ vụ Edward Snowden, nội chiến Syria đến khủng hoảng Ukraine… và dường như cán cân đang nghiêng về phía Nga.

Tàu hộ tống tên lửa dẫn đường của Hạm đội Hắc Hải tại quân cảng Sevastopol Phương Tây đạo diễn, Nga hưởng lợi Cuộc khủng hoảng tại Ukraine đang tạo ra sự đối đầu căng thẳng giữa Nga với Mỹ và EU, nhưng trên thực tế đây chỉ là sự cạnh tranh ảnh hưởng giữa hai cường quốc lớn Nga và Mỹ. Nếu thỏa thuận ngày 21/2 (bao gồm việc khởi động tiến trình cải cách hiến pháp, tính tới nguyện vọng của người dân tại tất cả các vùng và khu vực ở Ukraine) được Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych và lãnh đạo đối lập ký được tôn trọng thì có lẽ Nga và ông Putin đã hài lòng. Tuy nhiên, dưới bàn tay của Mỹ, thỏa thuận này đã bị xé bỏ và Tổng thống Ukraine buộc phải lưu vong. "Đây là thời đại cần tiến hành các cuộc đàm phán bí mật đằng sau hậu trường và sử dụng đòn bẩy kinh tế; không nên nói đến vạch đỏ và đối đầu quân sự”. Ông Bob Maginnis Cố vấn Bộ Quốc phòng Mỹ Theo ông David Andelman - Tổng biên tập tạp chí World Policy Journal, ông Putin đã bị động trong việc Tổng thống Viktor Yanukovych bị lật đổ; nhưng từ đó trở đi, một loạt những biện pháp quân sự quyết liệt được triển khai nhanh chóng và cuối cùng Crimea sau một cuộc trưng cầu dân ý với 96,77% đồng thuận, đã về với Nga. Mới đây, ông David Andelman nhận định rằng, sau những sự kiện ở Syria và sự cố điệp viên Edward Snowden khiến Mỹ và ông Obama quyết tâm lấy lại vị thế của mình. Và Ukraine được lựa chọn cho cuộc đấu này; tuy nhiên, ông Putin đã giành thắng lợi trên bàn cờ chiến lược Ukraine. Đến giờ phút này, ông Putin đã giành được Crimea, củng cố vị thế quốc gia. Đặc biệt, vị trí chiến lược của quân cảng Sevastopol có thể kiểm soát bán đảo Balkan, Bắc Trung Đông và Caucasus. Sevastopol là cửa ngõ duy nhất mở ra Địa Trung Hải, khống chế Sevastopol đồng nghĩa với việc Hải quân Nga khống chế Địa Trung Hải. Trong Chiến tranh Crimea hồi thế kỷ 19, liên quân Anh - Pháp bao vây Sevastopol gần một năm mới lấy được thành phố này từ tay quân Nga hoàng. Hiện, quân cảng Sevastopol còn có một loạt các cơ sở quốc phòng hiện đại bậc nhất hiện nay. Trước đó, một giao kèo giữa địa chính trị và kinh tế diễn ra năm 2010, khi ông Viktor Yanukovych nhậm chức Tổng thống Ukraine đã đồng ý gia hạn hợp đồng cho Nga thuê quân cảng này đến năm 2042. Thứ mà Ukraine nhận được sẽ là giá khi đốt được giảm 30% trong 10 năm (tương đương 40 tỷ USD). Mỹ lúng túng bước tiếp theo Thủ tướng Đức Angela Merkel từng nói rằng ông Putin “đang sống ở một hành tinh khác”; còn ông Andelman đánh giá ông Putin hiểu rõ phương Tây hơn phương Tây hiểu về mình. Nga cũng như cá nhân ông Putin có một vai trò không thể thiếu trên trường quốc tế. Nước Mỹ hay cụ thể là ông Obama vẫn phải dựa vào Nga trong các cuộc đàm phán hạt nhân với Iran và cuộc khủng hoảng Syria. Nên dễ hiểu vì sao họ vẫn đang loay hoay chưa biết đáp trả Nga thế nào cho hiệu quả. Không những thế, đồng minh EU của Mỹ đang phụ thuộc năng lượng và kinh tế vào Nga. Nhiều tập đoàn đã đầu tư rất nhiều vào Nga. Vốn của các doanh nghiệp Nga cũng đang góp phần quan trọng vào thị trường chứng khoán London (Anh). Có lẽ vì vậy mà ngoài những lời hô hào, đe dọa tẩy chay, cấm vận cùng nhiều hoạt động ngoại giao khác, Mỹ và phương Tây không hề đả động gì đến một biện pháp quân sự như họ vẫn thường làm trong các tình huống khác. Ông John Bolton - cựu đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc nhận định: “Bài học về sự yếu kém của Mỹ đang được phổ biến và sẽ lây lan trên toàn thế giới. Tôi nghĩ rằng vào thời điểm này, ông Putin đang nắm giữ tất cả các con chủ bài và tôi nghĩ rằng tất cả những gì mà chúng ta nhận được từ Tổng thống Obama chỉ là những lời hùng biện”. Quang Minh